“Voer overal actie voor een onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren in Gaza! We moeten er alles aan doen om ervoor te zorgen dat het Israëlisch-Palestijnse conflict zich niet over de hele regio verspreidt”

20 Januari 2024

Een gesprek met P. Gabriel Romanelli, pastoor van Gaza

“Voer overal actie voor een onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren in Gaza! We moeten er alles aan doen om ervoor te zorgen dat het Israëlisch-Palestijnse conflict zich niet over de hele regio verspreidt.” De auteur sprak met P. Gabriël Romanelli, pastoor van Gaza die deze oproep verschillende keren heeft geformuleerd. Hierbij vertrouwde hij de tranen en de pijn van zoveel gezinnen, die door de militaire represailles na de wrede aanval van Hamas op 7 oktober, verwoest werden, aan Gods Zoon toe. Hij is het immers die ons kwam redden. We kregen dit ontroerende getuigenis toen we met de pastoor op weg waren naar de plaatsen waar eens Jezus en Maria hebben gewandeld.

Hoe beleeft u van buiten de parochie de situatie in Gaza terwijl uw parochiegemeenschap onder de oorlog zwaar te lijden krijgt?

Ik zou normaal op 6 oktober naar Gaza zijn teruggekeerd, maar ik heb mij al vaak afgevraagd waarom een vertraging er toe moest leiden dat ik pas op 7 oktober, de dag van de aanvallen van Hamas in Israël, vanuit Bethlehem naar mijn parochie zou kunnen terugkeren. Ik was op mijn terugtocht van de plechtigheden rond de benoeming van de Latijnse Patriarch van Jeruzalem tot Kardinaal, en ik wachtte in Bethlehem om medicijnen uit Argentinië op te halen. Deze waren voor een zuster in Gaza bestemd. Het was voorzien dat deze medicijnen op 6 oktober zouden aankomen en dat ik dezelfde dag nog naar Gaza zou kunnen terugkeren, maar de levering van het pakket vanuit Nazareth liep vertraging op. Dus moest ik op de 8ste, dat was de dag na de Sabbat, naar Gaza vertrekken omdat tijdens de Joodse feestdag de grens gesloten is. Maar op de ochtend van de 7de hoorden wij het nieuws over de tragedie. Tijdens de terreurdaden werden 1.200 mensen onder erbarmelijke omstandigheden vermoord. Wij hebben deze gruwelijke misdaden onmiddellijk veroordeeld! Maar daarna dacht ik dat hier waarschijnlijk de Voorzienigheid aan het werk was geweest en dat ik niet in Gaza ben geraakt om van hieruit mijn parochiegemeenschap beter te kunnen helpen. Ik kon immers zo Kardinaal Pizzaballa van het Latijnse Patriarchaat in Jeruzalem in deze situatie bijstaan en samen met hem in direct contact komen met de paus die ons zowat dagelijks heeft opgebeld. Wij spraken Spaans met elkaar aangezien ik net als de Heliige Vader Argentijn ben. Hij belde ook de gemeenschap in Gaza wanneer dit technisch mogelijk was, en dit betekende een buitengewone steun voor ons allemaal! Ik blijf uiteraard in contact met mijn onderpastoor, P. Youssef Asaad, ook al verloopt de communicatie erg moeilijk.

Hoeveel doden telt de christen gemeenschap in Gaza reeds?

Er wonen 2,3 miljoen mensen in de Gazastrook, van wie de overgrote meerderheid moslim is. Bij het begin van de oorlog waren we met duizend christenen, 1017 om precies te zijn, waaronder 135 katholieken. We hebben drie katholieke scholen die ook heel wat schade hebben opgelopen.

Momenteel zoeken 600 vluchtelingen onderdak in onze parochiekerk van de Heilige Familie. Onder hen zijn er heel wat kinderen, van wie er zestig door de Zusters van Liefde van Moeder Teresa worden begeleid. Bij Israëlische bombardementen en door de acties van sluipschutters kwamen twintig orthodoxe en katholieke christenen om het leven, zeven anderen stierven door gebrek aan medische hulp. We hebben tot nu toe 27 gelovigen verloren, wat neerkomt op bijna 3% van de christelijke gemeenschap in Gaza. De gewonden of zieken kunnen in feite als ter dood veroordeeld worden beschouwd, omdat het vanwege een gebrek aan medische middelen bijna onmogelijk is hen te behandelen.

Wat doen de parochianen zoal bijvoorbeeld overdag?

We hadden tijdens de pandemie een fabriek van hosties opgericht omdat onze bevoorrading toen problematisch was geworden en de dagelijkse eucharistieviering zo in gevaar kwam. Het was de bedoeling om ook bezoekers eventueel van hosties te voorzien die ze dan bij hun terugkeer in hun eucharistieveringen zouden kunnen gebruiken. Zo zouden we tegelijk een sterke spirituele band met de rest van de wereld kunnen creëren. Momenteel functioneert de fabriek goed en slagen onze parochianen erin om voldoende hosties voor onze twee dagelijkse missen te vervaardigen. De katholieken bidden overdag veel waarbij ze om beurten in groepen de rozenkrans opzeggen en aan de eucharistievieringen in de ochtend en de middag deelnemen.

Welke boodschap heb jij voor de christenen wereldwijd?

Mijn eerste boodschap die ik naar alle christenen stuur, is: Voer overal actie voor een onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren in Gaza, want er zijn al te veel doden gevallen. 22.000 mensen werden het slachtoffer van bombardementen. Onder hen tellen we maar liefst 8.000 kinderen. Aan zo’n bloedbad mag men onder geen beding gewoon raken. We moeten er alles aan doen om ervoor te zorgen dat het Israëlisch-Palestijnse conflict zich niet over de hele regio verspreidt. De tweede boodschap is een oproep om toch op pelgrimstocht naar het Heilig Land te komen. De heilige plaatsen zijn immers toegankelijk en objectief gezien dreigt er geen gevaar. Door het hervatten van de bedevaarten zal de bevolking zich niet langer in de steek gelaten voelen en de hoop herontdekken die momenteel zo ontbreekt. Volgens de statistieken zijn er nog 2% christenen in het Heilig Land. Laten we de aanwezigheid van deze “levende stenen” ondersteunen op de plaatsen waar Christus leefde, gestorven is en zijn leven voor ons heeft gegeven! De hele Palestijnse bevolking zit op de pelgrims te wachten. Deze geven door hun gebed uitdrukking aan de verbondenheid van de hele wereld met de zaak van gerechtigheid en vrede.

U verblijft al heel lang in het Heilig Land. Wat denkt u, op basis van uw praktijkervaring, over de huidige situatie van complete onmogelijkheid van communicatie tussen Joden en moslims sinds 7 oktober?

Ik ben 58 jaar en verblijf sedert mijn 28ste in het Heilig Land. Toen ik op 18-jarige leeftijd lid werd van de Congregatie van het Mensgeworden Woord in Argentinië, was ik voorbestemd om in Palestina te dienen. Hier is onze religieuze familie zeer nauw bij het lot van de armsten betrokken. Mijn ervaring leert mij dat in Palestina niet enkel de moslims, maar ook de christenen sinds het begin van de Israëlische bezetting in 1948 een gevoel van onrechtvaardigheid ervaren. Velen hebben alles verloren. Ze zijn uit hun land verdreven en leven in kampen terwijl de VN-resoluties in hun voordeel niet worden uitgevoerd. Het extremisme en het terrorisme zijn vanuit dit onrecht ontstaan. Nu is het staakt-het-vuren allernoodzakelijkst omdat elke minuut van oorlog meer haat en meer verlangen naar wraak voortbrengt. Op lange termijn kan niemand op die manier er ook maar iets bij winnen. In Gaza blijft er niets meer over. Burgers hebben geen huisvesting meer en zijn hun werk kwijt... De paus heeft gelijk wanneer hij zegt dat geweld en terreur geen oplossing bieden, maar wie wil er naar hem luisteren? Het is op dit moment erg moeilijk om een genuanceerd standpunt te formuleren, maar welke toekomst bieden wij aan de 6,8 miljoen Palestijnen die heden op het grondgebied van het voormalige Britse Mandaat in Palestina (1923-1948) leven? Dit gebied is overgegaan in de staat Israël en in de Palestijnse gebieden in de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. Deze gruwelijke oorlog heeft reeds ruim 1.200 doden aan de ene kant en 22.000 aan de andere kant op zijn conto. Maar misschien is het een gelegenheid om – volgens de woorden van de profeet Jesaja – te begrijpen dat “vrede het resultaat van gerechtigheid zal zijn”.

Kardinaal Fernando Filoni ondernam onlangs als Grootmeester in naam van de 30.000 leden van de Ridderorde van het Heilig Graf een bedevaart naar het Heilig Land. U hebt hem een week lang vergezeld. Welke betekenis had zijn gebaar voor u?

Deze bedevaart van een kleine delegatie van de Ridderorde van het Heilig Graf onder leiding van Grootmeester Filoni veroorzaakte diepe vreugde onder alle katholieken in het Heilig Land, zeker in deze tijd waarin we ons erg eenzaam en hulpeloos voelen. De christen aanwezigheid in het Heilig Land wordt door rechts supremacisme en extremisme bedreigd. Dit zijn twee kanten van dezelfde religieuze onverdraagzaamheid. De steun van de Orde aan de katholieke scholen en parochies van het Latijnse Patriarchaat en aan de meest hulpbehoevende families van onze kerkgemeenschap, is de uitdrukking van de adel van het hart van onze Ridders en Dames, de adel van Jezus Christus. Ze zijn de reddende hand voor de christen aanwezigheid in de heilige plaatsen en getuigen zo ten aanzien van de hele wereld dat Jezus leeft! Sinds Zijn Verrijzenis zal de dood nooit het laatste woord hebben! De Palestijnse bevolking wordt momenteel zwaar op de proef gesteld, maar door het gebed van mijn parochianen, die verenigd met Jezus, hun lijden aan God aanbieden, wordt hen een nieuw leven beloofd. Na deze oorlog zal het Heilig Land niet meer hetzelfde zijn en we zullen moeten nadenken over hulpprogramma’s om banen te creëren en de lokale autonomie te bevorderen. Ik ben van mening dat de wereldvrede afhangt van de vrede in het Heilig Land, en om deze te bereiken is de persoonlijke bekering van elke christen belangrijk. Er zal geen vrede zijn indien niet elke christen persoonlijk de essentiële vrede probeert te ervaren, dit is de vrede met God en de vrede met de medemens. Dit kan dankzij de sacramenten van de Kerk en uiteindelijk moet iedereen bij zichzelf en in zijn eigen omgeving beginnen. Een mooie sacramentele biecht is de eerste stap naar wereldvrede. En zoals Paus Johannes-Paulus II reeds zei: “vrede zal het laatste woord van de geschiedenis zijn”

Interview door François Vayne, te Jeruzalem, 3 januari 2024

Bron : Website Grootmeesterschap - Ridderorde van het Heilig Graf van Jeruzalem
Foto: © Latin Patriarchate of Jerusalem / lpj.org
Vertaling : Luk & Karien De Staercke-Audoore
© Belgische Landscommanderij - Ridderorde van het Heilig Graf van Jeruzalem